Η δημογραφική κρίση δημιουργεί πολλά προβλήματα στην αγορά εργασίας

Για τη δημογραφική κρίση στην Ευρώπη γίνεται λόγος εδώ και πολύ καιρό, στη Βουλγαρία επίσης είναι μεγάλο πρόβλημα. Ο πληθυσμός της χώρας μας μειώνεται και γερνά και αυτό επηρεάζει αρνητικά την οικονομία και την αγορά εργασίας. Σοβαρότερη μείωση του πληθυσμού παρακολουθείται στις χώρες που πήραν τον δρόμο των μεταρρυθμίσεων προς την οικονομία της αγοράς - Λιθουανία, Λετονία, Εσθονία, Ρουμανία Ουγγαρία, Πολωνία και Βουλγαρία. Μόνο το 2009, σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία, ο πληθυσμός της Βουλγαρίας μειώθηκε με 41 χιλ. άτομα.

Σήμερα οι Βούλγαροι είναι 7 έκατ. 600 χιλ άτομα. Από την Ακαδημία Επιστήμων τονίζουν ότι η χώρα μας είναι τετάρτη ως προς τη ταχύτητα της γήρανσης του πληθυσμού και έβδομη ως προς το μερίδιο ανθρώπων άνω των 60 χρονών. Χαρακτηρίζεται με σχετικά χαμηλή γεννητικότητα, αφού υψηλή γεννητικότητα παρατηρείται στα πιο φτωχά στρωματά του πληθυσμού και σε μερικές μειονοτικές ομάδες.

Πρέπει όμως να υπογραμμίσουμε, ότι τώρα τελευταία παρατηρείται επιβράδυνση στους ρυθμούς μείωσης του πληθυσμού – οι βουλγαρικές οικογένειες αποκτούν περισσότερα παιδιά και τα τελευταία 15 χρόνια σημειώνουμε ρεκόρ στον τομέα αυτό. Το 2009 η γεννητικότητα διαμορφώθηκε στις 10,7 γεννήσεις ανά 1000 κάτοίκους, αφού για την ΕΕ είναι λίγο μεγαλύτερη από 10,8 ανά 1000 κατοίκους. Πρέπει όμως να υπογραμμίσουμε ότι η γεννητικότητα στους Βούλγαρους τσιγγάνικης καταγωγής είναι 4 φορές μεγαλύτερη. Από τα δημογραφικά στοιχεία της Βουλγαρίας γίνεται σαφές ότι η παιδική θνησιμότητα δεν μειώνεται, ενώ η μέση ηλικία του πληθυσμού μας είναι 41 χρόνια και 7 μήνες. Σε σύγκριση με τους γείτονες μας, όπου η ηλικία αυτή είναι – στην Σερβία 38 χρόνια, στη Ρουμανία 35 χρόνια.

Όπως επισημαίνεται στην Στρατηγική δημογραφικής ανάπτυξης της χώρας μέχρι το 2020 εξαιρετικά δυσμενής είναι η αναλογία μεταξύ νέων 15-19 χρόνων και των ηλικιωμένων 60-65 χρόνων. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει πρόβλημα με το εργατικό δυναμικό της χώρας, κάτι το οποίο σε προσεχές μέλλον θα επηρεάσει την οικονομία και την αγορά εργασίας. Μεγαλύτερο είναι το πρόβλημα στα χωριά. Τα σοβαρά επακόλουθα της γήρανσης του πληθυσμού γίνονται αισθητά σε διάφορους τομείς - οικονομική ανάπτυξη, ο εργατικό δυναμικό και απασχόληση, αποταμιεύσεις και επενδύσεις.

Το αυξημένο μερίδιο των Βουλγάρων άνω των 65 χρόνων αποτελεί πρόκληση για το ασφαλιστικό σύστημα, το σύστημα κοινωνικής πρόνοιας και της υγειονομικής περίθαλψης. Ο βουλγαρικός πληθυσμός σε εργάσιμη ηλικία στα τέλη του 2009 είναι 4 εκατ 817 χιλιάδες άτομα. Τα τελευταία 20 χρόνια το μεγάλο μεταναστευτικό κύμα αλλάζει το αριθμό αυτό.

Μετά το 1990 και στις αρχές της μετάβασης προς την οικονομία της αγοράς πολλοί νέοι πτυχιούχοι Βούλγαροι μετανάστευσαν, αναζητώντας στο εξωτερικό δουλειά και καλύτερη ζωή. Σύμφωνα με στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας θεωρείται ότι μετά το 1990 πάνω από 1 εκατ. Βούλγαροι εγκατέλειψαν την χώρα και εγκαταστάθηκαν στο εξωτερικό, κάτι το οποίο αποτελεί σοβαρή πρόκληση για την οικονομία και την αγορά εργασίας στη χώρα μας.

Η αύξηση της αγραμματοσύνης και η επιδείνωση της εκπαιδευτικής δομής στους ανθρώπους μέχρι 24 χρόνων δημιουργούν σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Ένας στους πέντε Βούλγαρους έχει τελειώσει μερικές τάξεις του δημοτικού ή το δημοτικό. Ανησυχαστικό είναι το γεγονός ότι αυξήθηκε το μερίδιο των παιδιών που εγκαταλείπουν το σχολείο – πρόκειται για παιδία από οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα, καθώς και από μερικές μειονοτικές ομάδες.

Οι επιχειρηματίες στην Βουλγαρία υπογραμμίζουν την σημασία ενός καλά εκπαιδευμένου και εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού. Σύμφωνα με την Μαριάνα Κότσεβα, διευθύντρια της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, η γενιά που εισέρχεται στην αγορά εργασίας δεν είναι καλά εκπαιδευμένη. Τα συμπεράσματα της ερευνάς του Βουλγαρικού Οικονομικού Επιμελητηρίου για την ποιότητα του εργατικού δυναμικού στη Βουλγαρία, που πραγματοποιήθηκε σε 1500 βουλγαρικές επιχειρήσεις, δείχνουν ότι ένας σε πέντε υπαλλήλους ή εργάτες στην Βουλγαρία δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της εργασίας και είναι κάτω από τα επαγγελματικά στάνταρτ. Εάν σ' αυτό προσθέσουμε και τα προβλήματα της ανωτάτης και επαγγελματικής μόρφωσης, μπορούμε να πούμε ότι η Βουλγαρία έχει σοβαρό πρόβλημα με την ειδίκευση και την κατάρτιση του εργατικού δυναμικό. Αυτός είναι ο λόγος της χαμηλής παραγωγικότητας και της ανεπαρκούς ανταγωνιστικότητας της βουλγαρικής οικονομίας.

Οι προοπτικές για την επίλυση του προβλήματος είναι καλές ένα γίνουν γρήγορες μεταρρυθμίσεις στο εκπαιδευτικό τομέα που να οδηγήσουν σε βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης. Οι κυβερνώντες ελπίζουν ότι με την αύξηση των χρόνων ασφάλισης και αύξηση ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης θα καλυφθεί το κενό, που δημιουργήθηκε από έλλειψη ειδικών στην αγορά εργασίας.

Επίσης προγράμματα επιμόρφωσης και η αντιμετώπιση της αναλφαβητισμού των Ρομά, η συνεχιζόμενη εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση των ανθρώπων αυτών αποτελούν μόνο μερικά μέτρα στην επιλύσει του προβλήματος. Επίσης χρειαζόμαστε κατάλληλη πολιτική προσέλκυσης του εργατικού δυναμικού από το εξωτερικό και προώθηση πολιτικής της επιστροφής των μεταναστών στην πατρίδα του.

Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα

Διαδώστε

Η δημογραφική κρίση δημιουργεί πολλά προβλήματα στην αγορά εργασίας

Περισσότερα στην κατηγορία

Από το Ινστιτούτο Οικονομίας της Αγοράς καλούν για έλλειμμα του προϋπολογισμού κάτω από 3%

Το ασταθές οικονομικό περιβάλλον επιδεινώνει το επιχειρηματικό κλίμα

Ο πληθωρισμός οδηγεί σε υψηλότερο τζίρο και αναζήτηση νέων χαρτονομισμάτων 100 και 50 λέβα