Τα ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής κατά της παραοικονομίας

Σύμφωνα με την έρευνα "Η παραοικονομία στην Ευρώπη" που διενεργήθηκε από την ανεξάρτητη συμβουλευτική εταιρεία A.T. Kearney το μερίδιο της παραοικονομίας στη Βουλγαρία ανέρχεται σε περίπου 38% ως ποσοστό επί του ΑΕΠ, δηλαδή σε 31 δις λέβα (πάνω από 15 δις ευρώ), μόνο για το πρώτο εξάμηνο του 2010.

Πρόκειται για την, χωρίς νομιμότητα, ανάπτυξη εμπορικής δραστηριότητας ή άσκηση επιτηδεύματος που αποσκοπεί στην απόκτηση εισοδήματος που δεν είναι δυνατόν να ελεγχθεί και να φορολογηθεί. Αυτά τα χρήματα, μπαίνοντας στην αγορά, επιτρέπουν τρόπον τινά την ενίσχυση επιζήμιων και παράνομων πρακτικών όπως της διαφθοράς. Η έρευνα εξετάζει τη δομή και την επίδραση της παραοικονομίας και αξιολογεί τον ρόλο των ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής για τον περιορισμό αυτού του επιζήμιου φαινομένου της οικονομίας.

Σύμφωνα με την έρευνα, οι διαστάσεις της παραοικονομίας στην Ευρώπη είναι τεράστιες – σχεδόν 3 τρισεκατομμύρια ευρώ. Το μερίδιό της ως ποσοστό επί του ΑΕΠ στις χώρες της Γηραιάς Ηπείρου κυμαίνεται από το 10% στην Μ. Βρετανία και το 1/8 στη Γερμανία και τη Γαλλία έως και το 40% σε ορισμένες χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, όπως Βουλγαρία, Ρουμανία, Λετονία, Εσθονία.

Σύμφωνα με ειδικούς, η παραοικονομία μπορεί να περιοριστεί σημαντικά με την ευρεία υιοθέτηση των ηλεκτρονικών πληρωμών για λογαριασμό των πληρωμών σε μετρητά. Σε συζήτηση που διεξάχθηκε στη Σόφια οι τράπεζες πρότειναν πέντε μέτρα για τον περιορισμό της παραοικονομίας με την εφαρμογή των ηλεκτρονικών πληρωμών.

Ένα απ’ αυτά είναι οι αμοιβές των εργαζομένων να καταβάλλονται μόνο με ηλεκτρονικό τρόπο – με τραπεζική κάρτα ή τραπεζικό λογαριασμό. Το άλλο μέτρο είναι κάθε αγορά εμπορεύματος και πληρωμή υπηρεσιών αξίας άνω των 1.500 λέβα (ή 750 ευρώ) να γίνεται μόνο μέσω τραπεζικής συναλλαγής. Σε σχετικό νομοσχέδιο της κυβέρνησης προβλέπεται το ποσό αυτό να είναι τουλάχιστον 5 χιλιάδες λέβα (2.500 ευρώ). Οι τράπεζες προτείνουν ακόμη οι πληρωμές για υπηρεσίες στο Δημόσιο να γίνονται και με τραπεζικές κάρτες. Για τον σκοπό όμως χρειάζεται να υπάρχουν σχετικά μηχανήματα για πληρωμές με κάρτες στα νοσοκομεία, τα κέντρα υγείας, τα οδοντιατρεία, τα πανεπιστήμια, τα ταχυδρομεία, τα ΚΕΠ, τα δημαρχεία – για την καταβολή φόρων, τελών και λοιπών εισφορών υπέρ του Δημοσίου.

Θα χρειάζεται και τροποποίηση της ισχύουσας νομοθεσίας, ώστε στον κάθε καταναλωτή να παρέχεται η ίδια δυνατότητα να χρησιμοποιεί χρήματα σε μετρητά ή τραπεζική κάρτα όταν πληρώνει για εμπόρευμα ή υπηρεσία. Αυτό το μέτρο όμως απαιτεί ο κάθε έμπορος να έχει POS-terminal στο κατάστημά του. Ανάμεσα στα μέτρα που συζητούνται είναι και η πρόταση της κυβέρνησης για τη μείωση του ΦΠΑ στις ηλεκτρονικές πληρωμές για ορισμένο χρονικό διάστημα, για παράδειγμα, τα πρώτα ένα-δύο χρόνια.

Υπάρχουν αμφιβολίες ότι στην περίπτωση της ευρείας υιοθέτησης των ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής οι τράπεζες θα επωφεληθούν από τον κομβικό τους ρόλο και θα αυξήσουν τα τέλη ανάληψης από τα ΑΤΜ.

Ιδού και την απάντηση της τραπεζικού εμπειρογνώμονα Σλάβκα Βάλκοβα: "Οι χρηματικές ανταλλαγές σε ρευστό είναι ακριβές. Αλλά και τα χρήματα στα ΑΤΜ είναι επίσης "ακριβά" λόγω της συντήρησης των μηχανημάτων. Γι’ αυτό εμείς συμβουλεύουμε να χρησιμοποιούν οι πολίτες τραπεζική κάρτα, αλλά όχι οπωσδήποτε να κάνουν αναλήψεις από τα ΑΤΜ. Διότι η ανάληψη μετρητών σημαίνει πάλι πληρωμή σε μετρητά στα καταστήματα. Η πρότασή μας είναι οι πολίτες να πληρώνουν και να ψωνίζουν απευθείας με κάρτα, για το οποίο δεν απαιτείται τέλος. Τα πλεονεκτήματα είναι ότι οι πολίτες δεν κουβαλούν μαζί τους χρήματα σε μετρητά και δεν χρειάζεται να σχεδιάζουν οπωσδήποτε από πριν τι θα αγοράσουν. Υπάρχει και άλλη υπηρεσία – cashback σε πολλά καταστήματα της Ευρώπης. Είναι η δυνατότητα στην αγορά να μπορείς να πάρεις τα ρέστα σου σε μετρητά. Και το πιο μικρό πράγμα να αγοράσεις, μπορείς να πάρεις μέχρι και 50 λέβα σε μετρητά. Αυτή η υπηρεσία θα έλυνε το πρόβλημα με τα μετρητά, διότι είναι ουτοπία να θεωρούμε ότι το 100% των πληρωμών θα γινόταν με ηλεκτρονικά μέσα".

Μετάφραση: Αλεξέι Σταμπολώβ

Διαδώστε

Τα ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής κατά της παραοικονομίας

Περισσότερα στην κατηγορία

Από το Ινστιτούτο Οικονομίας της Αγοράς καλούν για έλλειμμα του προϋπολογισμού κάτω από 3%

Το ασταθές οικονομικό περιβάλλον επιδεινώνει το επιχειρηματικό κλίμα

Ο πληθωρισμός οδηγεί σε υψηλότερο τζίρο και αναζήτηση νέων χαρτονομισμάτων 100 και 50 λέβα