Απόσπασμα για τον άγιο Κύριλλο σε παλαιοβουλγαρικό γλαγολιτικό χειρόγραφο του Codex Assemanianus από τα τέλη του 10ου αιώνα και βίος του αγίου Μεθοδίου, 12-13 αιώνα

Μετά τη δημιουργία της νέας γραφής, οι Άγιοι αδερφοί αρχίζουν να μεταφράζουν τα θεολογικά βιβλία. Σύμφωνα με την κα Χρήστοβα-Σόμοβα, ο Κύριλλος και ο Μεθόδιος όχι μόνο δημιουργούν την αλφάβητο και τη λογοτεχνική γλώσσα, αλλά την πλουτίζουν με χριστιανική ορολογία η οποία εξακολουθεί να χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα. Οι μαθητές τους, τους οποίους δέχτηκε στη Βουλγαρία ο τσάρος Μπορίς ο Α’, δημιουργούν δύο λογοτεχνικές σχολές, στις πόλεις Πρεσλάβα και Οχρίδα, στις οποίες πραγματοποιείται έντονη μεταφραστική και λογοτεχνική δραστηριότητα. Εκεί δημιουργούνται οι βάσεις μιας ισχυρής, για την εποχή, λογοτεχνικής παράδοσης η οποία απλώνεται στη Ρωσία, Σερβία, Ρουμανία και άλλες χώρες.

"Για μας η 24η Μαΐου είναι η πιο μεγάλη ημέρα και εορτή μια και οι Άγιοι αδερφοί Κύριλλος και Μεθόδιος άνοιξαν τους πνευματικούς μας ορίζοντες και χάραξαν το δρόμο της πνευματικής και λογοτεχνικής μας ανάπτυξης", συνεχίζει στη συνέντευξή της η κα Χρήστοβα-Σόμοβα. "Παλιά και κοινά αποδεκτή είναι η αλήθεια ότι ακόμα και οι πιο μεγάλοι λαοί και αυτοκρατορίες μπορούν να χαθούν και να ξεχαστούν αν δεν αφήσουν γραπτά μνημεία. Οι Θράκες είχαν δημιουργήσει μεγάλα βασίλεια αλλά, μια και δεν είχαν γραφή, όλα όσα ξέρουμε γι αυτούς προέρχονται από γραπτές πηγές άλλων πολιτισμών. Εμείς έχουμε όλους τους λόγους να τιμούμε τους Άγιους ισαποστόλους, μια και η Βουλγαρία ήταν και μεγάλη και ισχυρή και αδύνατη και καταπιεσμένη. Οι ηγεμόνες της κέρδιζαν και έχαναν εδάφη, αλλά την "περιοχή", την οποία κέρδισαν για μας οι Κύριλλος και Μεθόδιος, δεν μπορεί να μας την πάρει ποτέ κανείς".

Πράξεις των Αποστόλων, χειρόγραγο από τα τέλη του 15ου αιώνα στη βιβλιοθήκη της Μονής Ζωγράφου και το κατά Ιωάννη Ευαγγέλιον και ένα χειρόγραφο σε κυριλλικό αλφάβητο από το 15ο αιώνα, που ανακαλύφθηκε στη Σλοβακία

Η έδρα σπουδών "Κύριλλος και Μεθόδιος" του Πανεπιστημίου Σόφιας συνεχίζει να αναπτύσσεται και να κάνει όλο και πιο νέες ανακαλύψεις. Η όλο και ευκολότερη πρόσβαση των επιστημόνων στα παλιά και πολύτιμα μνημεία της γραμματείας κάνει πιο αποτελεσματικές τις έρευνές τους. Το ενδιαφέρον για το έργο των Άγιων αδερφών εξακολουθεί να είναι μεγάλο και ζωντανό, τονίζει η καθηγήτρια.

"Οι Βούλγαροι επιστημονικοί ερευνητές της έδρας "Κύριλλος και Μεθόδιος" είναι οι καλύτεροι στον κόσμο στον τομέα της σλαβολογίας", λέει η καθηγήτρια. "Σε επιστημονικά σεμινάρια, μεγάλα διεθνή φόρουμ και διεθνή συμπόσια με θέμα τη σλαβική γλώσσα, οι συζητήσεις γίνονται στα βουλγάρικα. Στην περίοδο των τελευταίων δεκαετιών οι Βούλγαροι επιστήμονες πραγματοποίησαν πολλές επιστημονικές ανακαλύψεις. Μας δίνει χαρά το γεγονός ότι νέοι άνθρωποι έρχονται στην έδρα μας και συνεχίζουν το έργο μας με σοβαρότητα και μεγάλη επιθυμία".

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης