Τα Βαλκάνια είναι σημαντικός κρίκος για τη διατήρηση του παγκόσμιου πληθυσμού του γύπα

Με την υποστήριξη του ευρωπαϊκού προγράμματος Life+ άρχισε στη Βουλγαρία πενταετές πρόγραμμα για τη διαφύλαξη και την αναπαραγωγή του ορνίου (Gyps fulvus). Εκτελεστής του προγράμματος, που χρηματοδοτείται με το ποσό του 1 εκ 300 χιλ €, είναι η Ομοσπονδία οικολογικών οργανώσεων "Πράσινα Βαλκάνια" (www.greenbalkans.org).

Τα όρνια, τα οποία επιτελούν σημαντικό έργο με τον καθαρισμό της φύσης από τα νεκρά ζώα, αποτελούν είδος το οποίο απειλείται με εξαφάνιση σε παγκόσμιο επίπεδο. Τους βρίσκουμε σε πάρα πολλές, αλλά περιορισμένες σε έκταση, περιοχές του κόσμου, από τη Δ Ευρώπη μέχρι την Κ Ασία, Κίνα, Μογγολία, καθώς επίσης και στην Αφρική. Τα πουλιά που προορίζονται για τον πολλαπλασιασμό του πληθυσμού του είδους, θα έρθουν στη Βουλγαρία από την Ισπανία, όπου ο αριθμός του ασπροκέφαλου γύπα ξεπερνά τις 25 χιλιάδες ζευγάρια. Για να έχουμε δυνατότητα σύγκρισης θα πρέπει να πούμε ότι στην υπόλοιπη Ευρώπη ο συνολικός αριθμός τους δεν ξεπερνά τα 500 ζευγάρια.

"Η κατάσταση στα Βαλκάνια προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία", λέει στη συνέντευξή της στη Βουλγαρική Ραδιοφωνία η κα Ελένα Κμέτοβα, η οποία θα συντονίζει το πρόγραμμα από τον Ιούλιο του 2010. "Στη Βουλγαρία υπάρχει μόνο μια αποικία ορνίων που βρίσκεται στην περιοχή της Ανατολικής Ροδόπης κοντά στο χωριό Ματζάροβο. Λόγω της γεωγραφικής διάδοσης του είδους, ο πληθυσμός του στα Βαλκάνια αποτελεί ένα εξαιρετικά σημαντικό συνδετικό κρίκο με αυτούς της Δ Ευρώπης - της Ισπανίας, Πορτογαλίας, και Γαλλίας και της Αφρικής και Ασίας. Για το λόγο αυτό σκοπός μας είναι να επαναφέρουμε και να σταθεροποιήσουμε τον αριθμό του ασπροκέφαλου γύπα στα Βαλκάνια και με τον τρόπο αυτό να συνδέσουμε και σταθεροποιήσουμε την αλυσίδα του είδους σε ολόκληρο τον κόσμο".

Οι γύπες καθαρίζουν τη φύση από τα νεκρά ζώα

Η Βουλγαρία διαλέχτηκε, σαν χώρα αποκατάστασης του είδους, λόγω της κεντρικής της θέσης στη Βαλκανική χερσόνησο και λόγω της ύπαρξης οικολογικών οργανώσεων που διαθέτουν την απαραίτητη πείρα στο συγκεκριμένο τομέα. Πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι στη χώρα μας, εδώ και δεκαετίες, γίνονται προσπάθειες για τη διατήρηση του ορνίου.

Η Ομοσπονδία "Πράσινα Βαλκάνια" σκοπεύει να εγκαταστήσει τα όρνια, που θα φτάσουν από την Ισπανία, σε τέσσερις περιοχές της οροσειράς του Αίμου, λόγω της κεντρικής της γεωγραφικής θέσης στη χερσόνησο.

"Στόχος μας είναι οι περιοχές των εθνικών δρυμών Κεντρικό Μπαλκάν, Βρατσάνσκι Μπαλκάν, Μπλέ πέτρες και η περιοχή Κότλεν του Αίμου. Διαλέξαμε τις περιοχές αυτές μια και, αν καταφέρουμε να αποκαταστήσουμε τον πληθυσμό του είδους στον Αίμο, θα μπορέσει να έρθει σε επαφή με τις ήδη υπάρχουσες αποικίες, οι οποίες πολλαπλασιάζονται με επιτυχία στη Σερβία και από εκεί να συνδεθεί με τους υπόλοιπους κρίκους της αλυσίδας, φτάνοντας στη Δ Ευρώπη. Με τον τρόπο αυτό θα δημιουργήσουμε μια σύνδεση με τους αντιπρόσωπους του είδους που ζουν στην Δ Ευρώπη, με αυτούς της Αφρικής και της Ασίας. Ένας άλλος λόγος είναι η κοντινή απόσταση των 4ων αυτών περιοχών με την πόλη Στάρα Ζαγκόρα, όπου βρίσκεται το μοναδικό στη Βουλγαρία κέντρο σωτηρίας άγριων ζώων της Ομοσπονδίας "Πράσινα Βαλκάνια", το οποίο θα φροντίζει τους γύπες αν υπάρχει λόγος κτηνιατρικής επέμβασης. Λίγο νοτιότερα, στην περιοχή του Άσπρου ποταμού στη Ροδόπη, βρίσκεται από καιρό αποικία ασπροκέφαλου γύπα την οποία ελπίζουμε να φέρουμε σε επαφή με τις μελλοντικές αποικίες της οροσειράς του Αίμου".

Το πρόγραμμα προβλέπει ότι, στο διάστημα των 5 ετών της εφαρμογής του, θα εισαχθούν και απελευθερωθούν στον βουλγαρικό Αίμο περίπου 150 έως διακόσιοι ασπροκέφαλοι γύπες. Το σχετικό υπόμνημα υπογράφτηκε τον Απρίλιο από τον πρέσβη της Ισπανίας στη Βουλγαρία. Για την υπογραφή χρησιμοποιήθηκε πένα από φτερό ορνίου.

Το Μνημόνιο υπογράφτηκε με φτερό που έπεσε από ασπροκέφαλο γύπα

"Ήδη ετοιμάζονται, στη Μαγιόρκα, 31 όρνια για να σταλούν στη Βουλγαρία", είπε ο κ Εβελίν Ιβανόφ, συντονιστής του προγράμματος. "Πρόκειται για εκπρόσωπους του είδος που που αντιμετώπισαν διάφορα προβλήματα και ήδη βρίσκονται ή έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία ανάρρωσης. Σε κάθε μια περιοχή θα πρέπει να βρούμε και να εγκαταστήσουμε 7 έως 8 ζευγάρια ενήλικων πτηνών. Αν καταφέρουμε να το κάνουμε μέχρι το φθινόπωρο, στο διάστημα των επόμενων τριών ετών προβλέπουμε να απελευθερώνουμε πουλιά περίπου δυο φορές το χρόνο. Με τον τρόπο αυτό, στο τέλος του προγράμματος, θα έχουμε απελευθερώσει 30 έως 50 όρνια σε κάθε μια από τις τέσσερις περιοχές του Αίμου που επιλέξαμε. Δεν θα είναι εύκολη υπόθεση. Τα όρνια φτάνουν σε ηλικία αναπαραγωγής στα 6 με 7 χρόνια από τη γέννησή τους. μέχρι τότε γυρίζουν ελεύθερα χωρίς να χτίζουν φωλιές και πέφτουν εύκολα θύματα δυσάρεστων καταστάσεων. Για να εξασφαλιστεί η επιτυχία του προγράμματος πρέπει να βρούμε ενήλικα πτηνά μια και αυτά υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να παραμείνουν στην περιοχή που θα τα απελευθερώσουμε. Φυσικά δεν μπορούμε να είμαστε 100% σίγουροι μια και τα όρνια είναι άγρια πουλιά και δεν υπακούουν στους κανονισμούς και τα χρονοδιαγράμματα των προγραμμάτων".

Για να εξασφαλιστεί μεγαλύτερη επιτυχία του προγράμματος, η περιοχή που θα απελευθερωθούν τα όρνια θα καθαριστεί από παγίδες, θα διαμορφωθούν ειδικοί χώροι για την τοποθέτηση συμπληρωματικής τροφής, θα κατασκευαστούν και τοποθετηθούν τεχνητές φωλιές και θα ληφθούν όσα ακόμα μέτρα θεωρηθούν απαραίτητα.

Σε περίπτωση που το πρόγραμμα σωτηρίας και αναπαραγωγής του ορνίου ολοκληρωθεί με επιτυχία, προβλέπεται η συνέχιση της αποστολής για την αναπαραγωγή δύο ειδών τα οποία έχουν εξαφανιστεί από τη Βουλγαρία. Πρόκειται για τον μαύρο και το γενειοφόρο γύπα. Η επιτυχία του προγράμματος για το όρνιο θα αποδείξει ότι στη χώρα μας υπάρχουν οι απαραίτητες συνθήκες επιβίωσης των ειδών αυτών, αλλά θα πρέπει να πούμε ότι η επιστροφή των ειδών που έχουν εξαφανιστεί είναι υπόθεση που διαρκεί δεκαετίες, είπε στο σταθμό μας ο κ Εβελίν Ιβανόφ.

"Παρόμοιο προγραμμα πραγματοποιείται από την Αυστρία και τη Γαλλία στις Άλπεις εδώ και 30 χρόνια", εξηγεί ο κ Ιβανόφ. "Το πρόγραμμα σωτηρίας και πολλαπλασιασμού του ορνίου είναι μια δοκιμασία για την Ομοσπονδία "Πράσινα Βαλκάνια", αλλά και για ολόκληρη την οικολογική κοινότητα της Βουλγαρίας και, θα έλεγα, της Βαλκανικής Χερσονήσου. Αν το ολοκληρώσουμε με επιτυχία θα ανοίξουμε το δρόμο για την πραγματοποίηση παρόμοιων προγραμμάτων στη Σερβία, το Μαυροβούνιο και σε άλλες χώρες. Αν αποτύχουμε θα σταματήσουν οι προσπάθειες", καταλήγει ο κ Ιβανόφ.

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης

Διαδώστε

Τα Βαλκάνια είναι σημαντικός κρίκος για τη διατήρηση του παγκόσμιου πληθυσμού του γύπα

Περισσότερα στην κατηγορία

Βουλγάρα με το διάσημο βραβείο Women in Tech Global Lifetime Achievement 2024

Το βιβλίο «Δέκα Μεγάλοι Φίλοι της Βουλγαρίας» μιλάει για ξένους με σημάδι στη βουλγαρική ιστορία

Όμορφο βουλγαρικό χριστουγεννιάτικο δέντρο λάμπει εκ νέου στο Μουσείο Βιομηχανίας του Σικάγου