Το Πνευματικό και Ιστορικό Κέντρο Αγίου Παϊσίου Χιλανδαρινού στο Μπάνσκο

Ένα από τα αξιοθέατα της πόλης Μπάνσκο είναι το Πνευματικό και Ιστορικό Κέντρο που εγκαινιάστηκε τον Οκτώβριο του 2008 και φέρει το όνομα του συγγραφέα της "Σλαβοβουλγαρικής Ιστορίας", Αγίου Παϊσίου Χιλανδαρινού. Το βιβλίο αυτό έχει μεγάλη σημασία για την εθνική Αναγέννηση του λαού μας στα χρόνια της Τουρκοκρατίας.Ο Παΐσιος αφιερώνει πολλά χρόνια της ζωής του να περιγράψει την ιστορία του βουλγαρικού λαού, για τους τσάρους, τους αγίους και για όλα τα βουλγαρικά έργα και γεγονότα, τα οποία συγκέντρωσε σε ένα μικρό σε όγκος, αλλά σπουδαιότατο βιβλίο προς όφελος του βουλγαρικού γένους, και στη συνέχεια να το διαδώσει. Προτού να γίνει μοναχός στο Άγιο Όρος, έζησε στην πόλη Μπάνσκο, όπου γεννήθηκε.

"Εδώ, στην σημερινή θέση του μουσείου, ήταν το πατρικό σπίτι του Παϊσίου", αφηγείται η Στέφκα Μπαρνταρέβα, υπάλληλος στο μουσείο. "Το κτίριο, που κτίστηκε στα τέλη του 17 αιώνα, ανά τις δεκαετίες τα χρόνια λειτουργούσε ως σχολείο και ως μετόχι. Το 1912 μάλιστα εκεί στεγαζόταν το δημαρχείο. Δυστυχώς, το 1922 καταστράφηκε τελείως από μεγάλη πυρκαγιά. Οι πολίτες τοποθέτησαν τότε μια πέτρα για να τους θυμίζει ότι ο μεγάλος Βούλγαρος Παΐσιος Χιλανδαρινός γεννήθηκε εδώ το 1722. Σε πολύ νεαρή ηλικία μόνασε στο Άγιο Όρος. Άρχισε να συγγράφει την "Σλαβοβουλγαρική Ιστορία" στην αγιορείτικη μονή Χιλανδαρίου, όταν ήταν σε ηλικία 23 ετών. Περιοδεύει σε πολλά μέρη για να συγκεντρώσει τα στοιχεία που χρειάζεται για να ολοκληρώσει το έργο του, μάλιστα ταξίδεψε και ως τις "γερμανικές χώρες", όπως υπογραμμίζει. Συμπληρώνει το έργο του στην μονή Ζωγράφου, το 1762. Το έτος αυτό επίσημα θεωρείται και ως αρχή της βουλγαρικής Αναγέννησης. Στη συνέχεια ο Παΐσιος ξανά περιοδεύει τη χώρα και διαδίδει το έργο του. Οι περισσότεροι μελετητές υποθέτουν ότι πέθανε το 1773 σε ένα βουλγαρικό χωριό, πηγαίνοντας προς τον Άθωνα. Στις 26 Ιουνίου του 1962 κηρύχθηκε επίσημα ως άγιος της Βουλγαρικής Ορθόδοξης εκκλησίας".

Η πέτρα στην οποία αναγράφεται: "Εδώ ήταν το σπίτι στο οποίο γεννήθηκε το 1722 ο πατήρ Παΐσιος"

Επί σειρά ετών ο φωτογράφος καθηγητής Μιχαήλ Ένεφ επισκέπτεται το Άγιο Όρος. Έχει φωτογραφήσει και περιγράψει με λεπτομέρειες το κελί του Παϊσίου στο Χιλανδάρι, καθώς και το παρεκκλήσι όπου προσευχόταν. Στο Πνευματικό και Ιστορικό Κέντρο αυτά κατασκευάστηκαν με ακρίβεια. Αξιοσημείωτη είναι η αντίθεση μεταξύ του μικρού, ασκητικού κελιού του και των πλούσιων τοιχογραφιών μέσα στο παρεκκλήσι. Μέσα στο δωμάτιο δεσπόζει το τραπέζι, με τοποθετημένα διάφορα παλιά βιβλία πάνω του. Τα αντικείμενα επίσης είναι της εποχής του Παϊσίου.

Το παρεκκλήσι είναι μικρό, με χαμηλό ανώφλι, σαν να σου θυμίζει να σκύψεις το κεφάλι σου ενώπιον του Θεού. Στο επάνω μέρος της εισόδου διακρίνεται επιγραφή που είναι ευχαρίστηση στον Χατζή Βάλτσο από το Μπάνσκο, ο οποίος είναι και κτήτορας του παρεκκλησιού. Ο ίδιος αφιέρωσε πολλά χρήματα όχι μόνο στη Μονή Χιλανδαρίου, αλλά και στη Ζωγράφου συμμετείχε και σε πολλά φιλανθρωπικά έργα στην πόλη του. Είναι αδελφός του Παϊσίου και επίσης έγινε μοναχός, αν και σε μεγαλύτερη ηλικία, όταν τακτοποίησε όλα τα παιδιά της πολυάριθμης οικογένειάς του. Ο μεγαλύτερος εκ των τριών αδελφών, ο Λαυρέντιος, ήταν ηγούμενος της Χιλανδαρίου.

Τοιχογραφίες του Παϊσίου, του Λαυρεντίου και του Χατζή Βάλτσο υποδέχονται τους επισκέπτες του μουσείου ήδη στο προθάλαμο. Εδώ είναι και η εικόνα του αγίου Ιωάννου της Ρίλας, που θωρείται προστάτης και πολιούχος του βουλγαρικού λαού. Όπως και του Νεοφύτου της Ρίλας, λόγιος μοναχός και ζωγράφος από τα χρόνια της βουλγαρικής Αναγέννησης, ο οποίος επίσης γεννήθηκε στο Μπάνσκο. Μαζί με πολλά έγγραφα, φωτογραφίες και αντικείμενα στην έκθεση του μουσείου μπορεί να δει κανείς και γνήσιο αντίγραφο του πρωτοτύπου της "Σλαβοβουλγαρικής Ιστορίας" που έκανε ο Κωνσταντίν Τσουτσολάιν στο Μπάνσκο. Φυλάσσεται και φωτοτυπία του βιβλίου, ενώ το πρωτότυπο είναι στο Άγιο Όρος. Δίπλα, σε ένα δοχείο, υπάρχει λίγο χώμα από τον Άθωνα που από τους κάτοικους του Μπάνσκο θεωρείται αγιασμένο.

"Το κέντρο δημιουργήθηκε για να διασώσει την ιστορική κληρονομιά της πόλης μας", λέει η κα Στέφκα Μπαρνταρέβα. "Το επισκέπτονται άτομα όλων των ηλικιών. Πολλές φορές έρχονται και μαθητές και θαυμάζουν, καθώς σαν να βλέπουν ότι τα μαθήματα τους ζωντάνεψαν μπροστά από τα μάτια τους. Έρχονται από όλες τις άκρες της χώρας μας. Το καλοκαίρι και το χειμώνα, όταν η τουριστική σεζόν βρίσκεται στο αποκορύφωμά της, έχουμε πολλούς ξένους. Γι’ αυτούς το μουσείο είναι πραγματική ανακάλυψη. Συνέχεια πλουτίζουμε την έκθεση με καινούργια αντικείμενα και με την βοήθεια σύγχρονων δωρητών από την πόλη μας".

Μετάφραση: Αλεξέι Σταμπολώβ

Διαδώστε

Το Πνευματικό και Ιστορικό Κέντρο Αγίου Παϊσίου Χιλανδαρινού στο Μπάνσκο

Περισσότερα στην κατηγορία

Πορεία για τον Άγιο Ιωάννη της Ρίλα από την Σόφια ως το Μοναστήρι της Ρίλα

Η Ιερά Σύνοδος βγήκε με θέση για την τελετή εγκαινίων των Ολυμπιακών Αγώνων

Τιμάμε το έργο των Αγίων Επταρίθμων