Yıllar önce, Avrupa Birliği sınırları içinde belirlenmiş bir doğal çevre koruma ağı Natura 2000, yürürlüğe girdikten sonra, siyasetçiler de dahil, Bulgaristan vatandaşları onu, başarılı bir gelişimi sağlayan sistemden çok bir engel olarak gördü. Tüm kötümserliklere rağmen, uzmanlar, “Doğanın korunması, Kırsal alanların sürdürülebilir kalkınmasına katkı sağlanmak” başlıklı Bulgar-İsviçre programında birleşerek, Natura 2000 ağının sunduğu ekonomik imkanları geliştirmeyi ve hayata geçirmeyi başardılar. Yavaş yavaş, yerli çevre dostu girişimciler, Stara Planina Dağının Batı ve Orta kesimlerinde bulunan ısısız köylere can suyu verdiler. Zamanın durduğu ve doğanın sanki hiç bozulmadığı bu bölgeden Gintsi köyünden Yuliya Stoyanova ve Blagovets köyünden Desislava Vırbanova kendi çiftliklerini kurmuşlar.

Bölge çok temiz, meralarda ise birbirinden farklı şifalı otlar yetişiyor, tek sözle herşey çok kaliteli. Çiftliğimizde inek ve koyun yetiştiriyoruz. Gintsi köyünde çiftliğimizin yanıbaşında bir de küçük dükkanım var. Bu dükkanda yoğurt, peynir, kaşar peyniri ve ekşimik satıyorum. İtiraf etmem gerekiyorsa, burada iş kurmak gerçekten cesaret istiyor, çünkü iş gücü yetmiyor.

İş gücü yetersizliği, işte bu işin en büyük sorunu – diye ekliyor Desislava Varbanova. Tüm sorumluluk, gerek pazarda, gerekse çiftlikte bize ait. Bir tek kendimize güveniyor ve bel bağlıyoruz.

Melene köyünden Todor Puşkarov da kendi bileğine güveniyor. Kendisi, Natura 2000 “Zapaden Balkan” ağına ait bölgede 150 arı kovanına sahip. Arıcılık onun için bir yaşam tarzıdır:

Kendimi bildim bileli, tüm ömrüm burada geçti. Bu bölgede yaşadığım için mutluyum, çünkü bölge çok temiz. Ama diğer taraftan da ıssız bir bölgedir ve gerektiği zaman yardımına koşacak kimse yok. Herşeye rağmen burada olmak hoşuma gidiyor.

Bu bölgede ekonomik büyüme söz konusu olacak ise, organik tarımın önünde engeller olmamalıdır.

Natura 2000 ve Kırsal Bölgeleri Kalkındırma Programının ana amacı, bu bölgelerde desteğe, finansmana ve gelişmeye itiyaçı olan insanlara yardımcı olmaktır. – diye belirtiyor Bulgar-İsviçre programının partneri olan Bulgar “Bioraznoobraziye” Vakfından Rosen Vasilev ve devam ediyor. Natura bölgelerindeki üretim, biyolojik çeşitliğinin korunmasını sağlıyor, organik üretim ise Natura 2000 ve onun dışında ek bir fırsat ve bir gelişim yoludur. Natura 2000 ağının sayesinde, bu bölgeye dahil tarım arazileri işleyen çiftiçiler, dekar başına 12 leva sübvansiyon alıyor. Bu tarımcılar arasında İsperihovo köyünden Petar Georgiyev de var:

Bölge son derece temizdir. Toprak ise verimli ve tarımın gelişmesi için her türlü imkanlar sağlıyor. Yeraltı sularımız da mevcut ve bu da tarımın gelişmesi için ek fırsattır. Arazilerimiz, Pazarcik bölgesinde bir ovada bulunuyor.Toprağın üst tabakasını oluşturan humus tabakası ve kireçtaşı toprağı, Traklar zamanından günümüze ulaşmış eski bağ çeşidi Mavrud'un gelişimi için çok iyi bir kombinasyondur. Bulgaristan Kuşları Koruma Derneği ile birlikte bir pilot programı hazırladık ve bir bahçe kurduk. Burada bulunan tarla sıncabını korumak amacıyla bahçeyi özel bir şekilde işliyoruz . Çünkü tarla sincabı, burada rastlanan şahin ve doğan kuşlarının yemek zincirinin bir parçasıdır.  

Fakat organik tarımla uğraşan insanlar bir şekilde bürokrası ve mevzuattaki değişikliklerin engeline takılıyor.

Son aylarda ünlü sertifıkalı şirketlerin ellerinden lisansları alındı. Yüzlerce tarım üreticisi, geçiken ödemelerden dolayı inflasın eşiğine gelmiş bulunuyor. Bu yetmezmiş gibi, Çevre ve Sular Bakanı Neno Dimov, Biolojik Çeşitlilik Yasasında değişiklikler talep ediyor. Değişikikler, Natura 2000 bölgelerinin sınırlandırılmasına yol açabilir. Bütün bunlar küçük ve orta ölçekli organik çiftlik sahiplerinin protestolarına yol açtı.

Fotoğraflar:bioferma.org ve Darina Grigorova

Çeviri: Şevkiye Çakır